Jak Feniks z popiołów

„- Mój stan to wypalenie zawodowe? - Nie przesadzaj... Ciesz się, że masz pracę i zarabiasz! - Ale ja nie umiem już funkcjonować, żyć, tworzyć, cieszyć się życiem.” Agnieszka Okońska i Maria Anna Jaroni, udowodniły swoją wiedzą przekazaną w książce, że ten stan „nie przesadza” i ma ogromnie destrukcyjny wpływ na nas, nasze życie, nasze otoczenie w pracy, naszą rodzinę i nasz świat. To my ludzie, kobiety, mężczyźni, pracodawcy, lekarze jesteśmy sami sobie winni, nie przykładając uwagi i znaczenia do tego destrukcyjnego zjawiska w życiu każdego z nas. Od zakończenia pandemii zauważyłam, że większość kobiet, które przychodzą na moje wykłady, warsztaty, szkolenia zaczyna rozmowę ze mną od opowieści jak bardzo są zmęczone, nie mają siły, energii do pracy i zadań domowych. Tak jak piszą autorki książki, główną przyczyną upadku na zdrowiu oraz słabej kondycji psychicznej jest stres, bo ostatnie lata dały nam bardzo w kość. Sadzę, że szczególnie kobietom, które były nadal pracownicami, ale w warunkach domowych, czasem bardzo trudnych, organizowały przedszkole lub szkołę online, obiad, zakupy i jeszcze przejęły opiekę nad seniorami. Czekam na badania rynku pracy, które pokażą jak duża grupa kobiet straciła pracę, w związku z oszczędnościami i zmianą trybu pracy. Jednak obawiam się, że ze względów politycznych lub PR-owych takie badania nie zostaną upublicznione, bo szala będzie przechylała się na niekorzyść kobiet. Pracodawcy na początku w bezradności zamiast otworzyć ramiona do pracowników i zapytać, czego potrzebujesz, w czym ci pomóc, jak mogę zorganizować twoją pracę, by było ci łatwiej pracować z domu i ogarnąć wszystkie zadania, to automatycznie obniżyli nieco KPI i przykuli pracowników nie tylko do komputera, ale również zarzucili ich szkoleniami online o tym, jak pracować online w czasie pandemii. Zamiast tego powinni jednak przede wszystkim szybko doszkolić kierowników, menadżerów, project managerów, dyrektorów, którzy mieli zaniedbane kompetencje miękkie i nie potrafią się odpowiednio komunikować z pracownikami. Niestety w tych relacjach pracodawca – pracownik, umiejętność wsparcia, słuchania, zrozumienia, zarządzania problemem lub sytuacją kryzysową okazało się kluczowe. Człowiek potrzebuje relacji, zwłaszcza kiedy zawalił mu się świat, zwłaszcza kiedy przestaje cieszyć się pracą, zadaniami, wynikami. Nie będę pisać o tym, jak sobie radzić z wypaleniem zawodowym, bo o tym rewelacyjnie piszą autorki, ale jako ekspert ds. kapitału ludzkiego, chcę podkreślić, że jest to temat totalnie zaniedbany, zamiatany pod dywan, bagatelizowany przez pracodawców. W ciągu ostatnich 3 lat spotkałam się wyłącznie z jedną firmą, która zainicjowała akcję edukacyjną i pomocową w sprawie wypalenia zawodowego, zatrudniając ekspertów, psychiatrów, psychologów, terapeutów, którzy udzielali porad i rozpoczęli leczenie pacjentów z diagnozą wypalenia zawodowego. Jedna akcja to za mało. Każdy pracodawca oraz instytucje naukowe powinny uczyć, że wypalenie zawodowe to nie jest fanaberia, to nie jest słabość, to nie jest wstyd lub wyolbrzymianie problemu, jest to stan i diagnoza, która wymaga natychmiastowej reakcji i działania, nie czekania na lepsze czasy i na lepszy moment. Pracodawca dbając o stan psychiczny i fizyczny pracowników, wyraźnie pokazuje szacunek do swojego pracownika, ale również podprogowo informuje o jego wartości dla firmy oraz, że nie tabelki i wyniki w Excelu są najważniejsze, tylko NAJWAŻNIEJSZY JEST CZŁOWIEK. Oczywiście zaniedbujemy również samych siebie, kiedy przychodzi wypalenie zawodowe, bo przecież na początku mówimy, no tak stres, dużo pracy, kłopoty w domu, mimo, że już nas nic nie cieszy i nie widzimy światła na ścieżce rozwoju, unikamy stwierdzenia „wypalenie zawodowe” jak ognia, bo przecież co inni powiedzą? Mam pracę, zarabiam, dobre stanowisko, dlaczego jest mi źle, dlaczego marudzę? Nie będę mówić o tym komukolwiek, bo powiedzą, że mi odbiła sodówka, albo że jest mi za dobrze i za bezpiecznie, dlatego szukam problemu. Serio? Czy zdanie innych i ich opinia ma wpłynąć na fakt, że zaniedbasz siebie zdrowotnie, że nic z tym nie zrobisz, że uznasz temat za błahy i nie wart zachodu? Pamiętaj, że najpierw żyjesz dla siebie, a twoje zdrowie, kondycja fizyczna, psychiczna kształtuje to, jak się sam lub sama ze sobą czujesz, ale również jak wpływasz na swoje otoczenie, dzieci, partnera, partnerkę, rodziców, współpracowników, szefa, czy pracodawcę. Każdego dnia rzeźbimy swoją rzeczywistość własnymi rękami i jesteśmy za nią odpowiedzialni. Nikt nie przyjdzie, nikt nas nie uratuje, nikt nie wyleczy nas z problemu, jeśli sami samoświadomie z problemem i zdefiniowaniem WYPALENIA ZAWODOWEGO się nie zmierzymy. Pragnę wspomnieć jeszcze o jednym aspekcie w komunikacji wypalenia zawodowego, a mianowicie o dyskursie medialnym, który wciąż stara się wmówić nam, że „byle do piątku”, a „poniedziałek to najgorszy dzień tygodnia, bo wracamy do pracy”. Medialnie pozwalają nam cieszyć się pracą, bo wyraźnie pracę traktują jak niechciany i nielubiany obowiązek. Przecież praca przenika się z życiem. Szczęście w ognisku domowym przekłada się na jakość pracy. Umiejętne zarządzanie obowiązkami i zadaniami w pracy, przekłada się na jakość i ilość czasu przeznaczonego dla naszej rodziny. To dwa tematy i obszary, które wciąż się zbiegają i odciskają wyraźne ślad na jakości naszego indywidualnego życia fizycznego i psychicznego. Maria Jaroni doskonale rozbiera w książce, wypalenie zawodowe na części pierwsze, krok po kroku wskazując proces działania i konieczność zajęcia się tematem od zaraz. Agnieszka Okońska jako szkoleniowiec, coach i kobieta z korporacji, pokazuje nam jak zająć się tematem wypalenia zawodowego, z różnych stron, bo przecież nie każdy z nas jest taki sam i postrzegamy inaczej rzeczywistość. Mam nadzieję, że pracodawcy zakupią tę książkę dla każdego pracownika, a działy HR w firmach i instytucjach zaproszą autorki, by szkoliły zarówno pracowników i pracodawców, niosąc transparent alertowy TO JUŻ CZAS BY ZAJĄĆ SIĘ WYPALENIEM ZAWODOWYM! Dziękuję autorkom za tak ważna książkę. Już nie mogę się doczekać, kiedy znajdzie się w mojej biblioteczce i bibliografii, którą polecam uczestnikom moich szkoleń, zarządom firm, pracownikom, studentom.